mardi 4 janvier 2011

A ghjatta nera

Una nuvella di
Marceddu Jureczek


à Howard Phillips Lovecraft


S’allisciava una grossa ghjatta nera nantu à a masgera di a stretta chì a si tracciava voltu a calata, da sottu à u tigliolu anticu. In u quatru strettu di u carrughju si vidiani aghjà l’asti di i barchi à u mireghju. Di quandu in quandu, un vintisgiolu binidettu i facia ciambuttà.
A ghjatta nera, grassa è tonda, battia a coda, un colpu à dritta, un colpu à manca, è po un antru colpu, senza troppu fretta. I marinari chì mutavani passu accortu ad edda ùn li davani mancu stampa pinseri.
Uni pochi di vichjaconi vizzi è gobbi pusavani, à quidd’altru capu di a piazza, ochji à soli, chì l’arburi erani pocu. Li usciaiani u tupezzu i speri infiarati. Anc’assà, c’era quiddu vintisgiolu… nimu avaria pensu à tuccà è disturbà a ghjatta. Era u so locu prasceltu à a ghjatta nera. A sapiani i pratichi di a piazza. Parchì in quidda cità, l’omini à i ghjatti, li purtavani altu rispettu.
À dilla franca, di ghjatti, l’omini di quì n’aviani u stermu…

In quidda cità, prima ch’eddi fussini rispittati l’animali, un vechju bancalari è a moglia a si campavani à tribulà è à tumbà i ghjatti di u vicinatu. Com’edd’era ch’eddi udiaiani i ghjatti, mancu la sapia dì nimu. Era cusì. D’altrondi a numata, l’aviani in u circondu. È nimu ardia à intargalli sopra à u fattu. Erani tremindù vizzi com’è dui fichi passi ma sempri in sesta è ribraduti è i so ochji, chjuchi ed incatagnati, sbarsavani d’invidia è di gattivezza ogni volta ch’eddi scuntravani un ziteddu, una ghjuvanetta o un ghjuvanuttonu. Vi puniani quiddi uchjacci addossu è paria ch’eddi vi livessini u pocu di u fiatu…

In quiddu portu, la ghjenti tinia pocu sintimenti pà l’animali. Masimu pà i ghjatti. Certi cumari contani chì tempu abbughjatu, i ghjatti, passu passu, vani à ritruvà i strei è i surpadori chì avvignani a notti in cerca d’anima è di sangui.
Sò missaghjeri di a morti è i so misgiuleri, ammazzulà ammazuleghjani. Ogni tantu si ni sbattia una di capu contru à una muraglia o ancu megliu, à tempu nati s’annigavani sterpi intrevi.
Inveci, u vechju bancalari è a moglia, à senta certi maunati chì vi tarrulavani u cori, diviani avè sparmintatu altri mezi da falli soffra.
U vechju è a vechja stavani in una casetta suligna meza cà sfraiata, piattata da un mazzulu di lecci antichi, in u fondu di un curtili insalvatichitu. Di nimu si primuravani è nimu li dava capu.
Un ghjornu, in cità, capuletini da calchì paesi luntani, i carrioli culuriti è musginati di un circu. Banchi è tendi, in piazza di u tigliolu, i missini in tondu ad un palcu maiori chì annantu ci baddavani, sunavani è faciani i so maganzi.
À l’abrucata, ghjunti da i paciali à vicinu à a cità, da i carrughji scuri di u portu, u populu facia l’accultina da veda u spittaculu. À buleghju à strolaghi è musicanti, cù addossu i stofi ricamati è lebbii di l’urienti, c’era un ziteddu. Spitturicciatu, moru, beddu, missu in culippipulì nantu à i tappetti accamattamassati fatti à figuri pinzuti è tondi,  à sonu di zifuleddu, facia baddà una banda di ghjatti, grossi è chjuchi, neri, rossi, bianchi è trizinati, pilacciuti è tusi. À i primi noti di u fatatu strumentu, saltavani i ghjatti, à quandu annantu à i zampi di davanti, à quandu nantu à i zampi di daretu. La ghjenti si ni firmava à bocca aparta. Faciani u chjerchju i ghjatti, faciani a piramida, una nantu à u spinu di quidd’altra. I so miauleri paria ch’eddi arrispundissini bè bè in versu à l’intinzioni di u ziteddu, sempri ad ubbidiscia, sempri accarizzanti. U publicu, mancu à dilla, era stupitu. Comu, ‘ssi ghjattacci chì ùn ci hè manera di dumalli, torrani cumandativi chì basta à l’ascoltu di quiddu ziteddu ? Ci sarà propiu calchì fisica è certi aghjustavani, insuspittiti, calchì magia maladetta… Comu usava eddu à falla à a fini di u so spittaculu, in un silenziu fondu, com’è in u tempiu di calchì impiu, s’arritiravani daretu à un tindonu di viddutu carminu u ziteddu è i cumpagni.
Una di quiddi seri, anch’eddi, erani ghjunti, i dui vechji, curiosi di veda u miraculu di i ghjatti.

Una mani, pronti ad abrattà a strada, la ghjenti di circu circò u ziteddu. Nè in carriola chì c’erani i ghjatti stesi nantu à cuscini di seta, nè in piazza di u tigliolu, nè nantu à a calata, via ùn s’infattava in docu. Scumparitu era, ma ùn pudia mova u circu senza u ziteddu.
Arruchjavani sbarandati, i carrughji, i stretti è i curtili, omini è donni in unu rifrustu di tissuti bracanati. In docu. Si fecini entra in i palazzi, i casi è i cantini. In darru. Addispirati erani. I marinari, a cità tutta quanta, erani afflitti.
À l’abrucata, quandu chì i carrioli di u circu si missini in anda, s’intesu un fracassu di l’altru mondu. Paria chì tutti i ghjatti di a criazioni si fussini cuncolti à battaglioni in inghjiru à a casa scantata di i dui vechji, in fondu di u curtili sminticatu. U stritu di u zifuleddu strisciulava a notti…
A mani matina, in cità, in portu, ùn firmava mancu più una ghjatta. Chì sarà, chì ùn sarà ? A paura s’era impusissata ogni cori. Certi diciani chì i dui vechji c’erani pà un pedi di capra ind’è quissu u misteru. È u ziteddu ? capaci à fà spariscia un ziteddu erani capaci quiddi, a si dubbitavani tutti, crudi pà l’animali, crudi pà i cristiani…
Ùn andeti nimu in u curtili bughju, ùn era frusteri u ziteddu ? ch’eddi ci andessini i soi, la ghjenti di u circu.
S’addurminteti a cità di un sognu grevu è culpevuli.
À l’albighjà, o i miraculi, erani turrati i ghjatti, neci di nudda, à godasi u soli nantu à i muri, i tetti, i piazzi è i piazzetti ; grossi è chjuchi, neri, rossi, bianchi è trizinati, pilacciuti è tusi, à l’usu di sempri. Pariani techji è di a cuntintezza, battimavani, alliscendusi i barbasgi. Era turratu anch’eddu u ziteddu è avia righjuntu una carriola, a sola ferma à stà in cità, com’è pà aspittà… cunturrava in i so lochi.

Da u curtili, più nimu era sciutu. S’era insalvatichitu peghju di mai ; a tiria è i tanchi faciani da patronu. Daretu à i vetri di a casa, lumu, ùn si ni sciglia più. À capu è una misata, uni pochi di marinari, i più ribraduti, franchetini u cataru. A porta era chjusa. Una catapussata, una spaddata è un’ antra, sfrumbuletini a porta. Indrentu à a casa, dui massi d’ossa, puliti, chì lucicavani.

In cità, annantu à a calata, in piazza, si ni parleti mori di quidda scuparta, di u circu, di u ziteddu moru, di i ghjatti.

Aghjimà, in ‘ssa cità, à i ghjatti, l’omini li purtarani altu rispettu.
À dilla franca, di ghjatti, l’omini di quì n’avarani u stermu.

6 commentaires:

  1. Aghju da fà u me Renucci ma socu in piena riflissioni... Ricevu monda testi dipoi u principiu cù tematichi chì si scontrani...

    I intarrati vivi... i stodii di ghjacari (ci ni sarà un' altra da quì à pocu)... di ghjatti inchiitanti... Ci sarà da veru un imaginariu culturali chì si sprimi quì, nò ?

    MB

    RépondreSupprimer
  2. Sarà tuttu ciò chì hè statu ritinutu tanti anni è chì trova quì u locu santissimu di a so sfuchera.

    JYA

    RépondreSupprimer
  3. Trà i gatti, i cani, è l'omi ci hè di chè pigliassi di paura. stu bloggu hè inchietante, cuntinuate .

    Ghjiseppu

    RépondreSupprimer
  4. Ghjà 15 autori, è 15 000 pagini letti... Feti u contu, ci hè quì una media di 1 000 pagini letti pà ugni autori... Guasgi da creda chì u litturatu corsu esistissi !

    MB

    RépondreSupprimer
  5. Ci n'era po beddi testi in i tiretti di l'autori corsi !

    RépondreSupprimer